MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ X-QUANG VÀ CỘNG HƯỞNG TỪ (MRI) TRONG Y KHOA
MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ X-QUANG VÀ CỘNG HƯỞNG TỪ (MRI) TRONG Y KHOA
X-QUANG
1. CÔNG NGHỆ X-QUANG HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO?
Công nghệ X-quang sử dụng tia năng lượng cao có thể xuyên qua một bộ phận của cơ thể và tạo ra hình ảnh sống (vital) nhằm để chần đoán và điều trị bệnh.
2. MÁY X-QUANG:
Máy gồm một ống tia X gồm có 2 điện cực, điện cực dương (anode) và điện cực âm (cathode)
Điện cực âm là một sợi dây dẫn điện có thể phóng thích năng lượng bằng cách tạo ra dòng điện giống như bóng đèn. Năng lượng cực âm phóng thích dưới dạng các điện tử (electrons).
Cực dương nằm ở phía đối diện trong ống tia X, là một đĩa làm bằng tungsten, nó phóng thích năng lượng dưới dạng các tia quang học (photons).
Các tia quang học năng lượng cao này được cho xuyên qua ống bằng chì có một chuổi các tấm lọc, để tạo ra chùm tia X.
Chùm tia X có năng lượng cao, nó có thể được hấp thu bởi các bộ phận đậm đặc của cơ thể như xương.
3. CHỤP X-QUANG:
Trong khi chụp phim X-quang thì tấm phim x-quang được đặt ở phía sau bệnh nhân, như thế bệnh nhân ở giữa phim và máy X-quang. Máy X-quang sau đó khu trú chùm tia năng lượng vào bộ phận đặc biệt của cơ thể cần quan sát.
4. HÌNH ẢNH X-QUANG MÔ TẢ GÌ?
Khi năng lượng của tia X xuyên qua cơ thể, các tia xạ hướng về tấm phim và gây ra phản ứng hóa học: Vùng mà tia X xuyên qua cơ thể sẽ có màu đen, trong khi vùng mà tia X bị hấp thu như tổ chức xương thì hiện ra màu trắng.
______________________
MRI LÀ GÌ? CỘNG HƯỞNG TỪ LÀ GÌ?
1. KHI NÀO THÌ CẦN HÌNH ẢNH CỘNG HƯỞNG TỪ?
Khi một người bị bệnh bên trong cơ thể mà không thể phát hiện bằng các phương tiện thông thường, khi ấy cần đến cộng hưởng từ.
2. HIỆN TƯỢNG GÌ XẢY RA KHI CHỤP CỘNG HƯỞNG TỪ:
Khi chụp MRI, bệnh nhân nằm trên bàn có thể di động được và đưa bệnh nhân vào trung tâm của máy. Khi vào trung tâm máy, bệnh nhân được quét bởi một trong các cuộn từ trường nó phát ra những bức xạ với tần số cao (radio frequency pulse), tập trung vào vùng cơ thể cần quan sát. Như thế nó tạo ra từ trường phát ra bên dưới trung tâm ống.
Bình thường, có hàng tỷ nguyên tử Hydrogen của cơ thể, nó xoay quanh trục tự nhiên của nó. Khi xuất hiện dòng từ trường (từ máy MRI), các nguyên tử sắp hàng như dưới tác dụng cùa la bàn và xoay quanh trục mới của nó.
Khi lực từ trường bị ngắt đi thì các nguyên tử trở về sắp xếp theo trật tự tự nhiên của nó. Khi các nguyên tử ổn định lại, nó sẽ phóng thích năng lượng tác động như đài phát bức xạ kích thước nhỏ (small radio transmitter). Các tổ chức khác nhau sẽ phóng thích năng lượng mức độ khác nhau và khi ấy máy vi tính sẽ nhận ra các xung điện riêng của chúng.
Sự khác nhau về năng lượng được xác định bởi thời gian các nguyên tử sắp hàng trở lại. Các tổ chức đậm đặc (như xương) mất thời gian sắp hàng lại lâu hơn các tổ chức phần mềm.
3. HÌNH ẢNH MRI DIỄN TẢ GÌ?
Như vậy khi máy vi tính tiếp nhận năng lượng mức độ khác nhau thì nó tạo ra được hình ảnh, ở đó vùng đậm đặc có màu trắng, vùng ít đậm đặc sẽ có màu đen. Với qui trình này, máy MRI có thể vẽ hình ảnh của cơ quan, gân, dây chằng, …Như thế chủ yếu nhờ vào số lượng nguyên tử Hydrogen của chính cơ thể mà công nghệ MRI có thể thực hiện được.