Hoá đơn điện sử dụng trong tháng 5 vừa qua tại nhiều hộ gia đình đã tăng đột biến gấp  2-3 lần so với tháng trước đó, thậm chí có những hộ gia đình gấp 5-8 lần.

Điều này được đại diện EVN Hà Nội, đại diện Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công thương) lý giải do nắng nóng, nhu cầu sử dụng điện tăng cao, các thiết bị làm lạnh hoạt động liên tục không ngắt nghỉ...

Nhưng thực tế, tiền điện tăng vọt trong tháng vừa qua cũng được lý giải bởi cách tính tiền điện luỹ tiến ở bậc thang 5 (từ 301 kWh – 400 kWh) là 2.503 đồng/kWh, bậc thang 6 (từ 401 kWh trở lên) lên tới 2.587 đồng/kWh là mức quá cao do đó nếu một hộ gia đình sử dụng ở mức 300 kWh trong tháng 5 và bị ghi tăng thêm 150 kWh, hoá đơn điện sẽ "nhảy" từ 600.000 đồng lên 1 triệu đồng.

Chính đại diện EVN Hà Nội cũng từng cho biết, nguyên nhân khiến hoá đơn điện tăng vọt là do khách hàng sử dụng điện sinh hoạt thanh toán tiền điện theo bậc thang luỹ tiến nên sử dụng điện nhiều gấp đôi so với trước đây, tiền điện khách hàng phải trả có thể gấp 2,5-3 lần so với trước đó.

Trao đổi với BizLIVE, VS.GS.TSKH Trần Đình Long, Phó Chủ tịch Hội Điện lực Việt Nam cho biết, các quốc gia khác không có cách tính giá điện như Việt Nam, cách tính này chỉ các nước thiếu điện.

Trường hợp hoá đơn điện tháng 5,6 tăng vọt nguyên nhân là do sử dụng nhiều các thiết bị làm mát trong đó điều hoà tiêu tốn nhiều điện năng. Nếu khách hàng muốn khiếu nại xem chỉ số công tơ bao nhiêu, ở bậc thang thứ mấy, khách hàng có quyền đề nghị kiểm tra lại công tơ.

Việc kiểm tra công tơ phải được thực hiện bởi một cơ quan độc lập, không phải EVN. Nếu công tơ chạy đúng, khách hàng là người phải trả phí kiểm định, còn nếu công tơ chạy sai EVN trả phí kiểm định và trả lại tiền điện cho hộ dân. 

Cũng theo ông Long, hiện nay giá điện đang được tính theo bậc thang đã được Chính phủ quy định do đó cần có thời gian xem xét lại, khó có thể sửa đổi được ngay.

Về vấn đề này, TS. Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Quản lý giá (Bộ Tài chính) cũng cho biết, EVN lý giải nguyên nhân tiền điện tăng mạnh do cách tính theo bậc thang luỹ tiến và thời tiết nắng nóng nhưng thực chất việc tính toán như thế nào người dân cũng không rõ.

Do đó, ông Long đã đặt câu hỏi "Liệu có điểm gì khuất tất hay không?", cần có sự vào cuộc của một đơn vị kiểm tra giá sát độc lập.

Trước việc hoá đơn điện tăng vọt chính các hộ sử dụng điện cũng đặt ra nhiều nghi vấn, trong đó không ngoại trừ khả năng số điện đã được các nhân viên "nhà đèn" dùng thủ thuật ghi hoá đơn tháng trước ít số kWh, số còn lại được cộng dồn vào hoá đơn tháng sau và với cách tính luỹ tiến, người dùng âm thầm bị "móc túi".