Thông tin về nội soi dạ dày
Nội soi dạ dày là gì? Tại sao phải nội soi dạ dày? Những ai cần nội soi dạ dày ...
1. Nội soi dạ dày là gì?
Đây là một phương pháp thăm khám trực tiếp phần trên của ống tiêu hóa(bao gồm thực quản, dạ dày và tá tràng) nhờ vào một ống soi mềm nhỏ đường kính khoảng 9mm, đưa vào qua đường miệng. Nhờ quan sát hình ảnh trên máy soi, bác sĩ có thể biết được các bất thường đang xảy ra bên trong . Từ đó, có được chẩn đoán và phương pháp điều trị thích hợp.

2. Tại sao phải nội soi dạ dày?
Ống tiêu hóa là một cơ quan rất khó chẩn đoán bệnh lý. Các phương pháp hiện đại như siêu âm, chụp cắt lớp điện toán (CT) hay cộng hưởng từ (MRI) dù rất đắt tiền nhưng vẫn không có giá trị chẩn đoán bệnh lý ống tiêu hóa. X quang dạ dày bằng cách bơm baryt có thể dùng trong một số trường hợp nhưng vẫn không chính xác bằng nội soi. Qua máy nội soi, bác sĩ có thể phát hiện các tổn thương rất nhỏ chỉ vài milimet, có thể sinh thiết để tìm ung thư, có thể xét nghiệm tìm vi trùng Helicobacter Pylori gây bệnh. Nội soi dạ dày còn có thể dùng để theo dõi quá trình điều trị các tổn thương loét, điều trị nhiễm khuẩn. Đối với các trường hợp đang xuất huyết, nội soi có thể được tiến hành khẩn cấp để phát hiện và điều trị chỗ chảy máu, tránh khỏi phải mổ .
Hình ảnh loét dạ dày Hình ảnh ung thư dạ dày
3. Những ai phải soi dạ dày ?
Chỉ định soi dạ dày rất rộng rãi. Hầu như tất cả các bệnh nhân nghi ngờ có vấn đề ở đường tiêu hóa trên đều phải soi dạ dày. Các lý do thường nhất là : đau thượng vị , ói , cảm giác khó tiêu, ợ hơi.
Ngay cả khi chẩn đoán đã rõ ràng (viêm, loét, hay U.....) bệnh nhân cũng có thể được chỉ định nội soi dạ dày để lấy mẫu xét nghiệm tìm vi trùng hay tìm tế bào ung thư.
Sau một thời gian điều trị, bệnh nhân cần được nội soi lại để đánh giá kết quả.
4. Nội soi dạ dày có nguy hiểm không ?
Nói chung, đây là một thủ thuật an toàn và rất ít khi có tai biến. những vấn đề thường gặp là cảm giác đau họng sau khi soi. Các trường hợp thủng hay rối loạn tim mạch là rất hiếm gặp. do tính chất an toàn của thủ thuật, nội soi dạ dày có thể thực hiện cả cho bệnh nhân ngoại trú mà không cần phải nhập viện.

5. Bệnh nhân cần chuẩn bị gì trước khi nội soi?
Việc chuẩn bị về phía bệnh nhân là rất đơn giản. Cần nhịn ăn uống trước soi ít nhất là 8 giờ. Việc nhịn ăn nhằm ngăn ngừa khả năng ói, bảo vệ đường thở và giúp bác sĩ soi thấy rõ tổn thương.
Nếu bệnh nhân đang phải uống thuốc, cần thông báo cho bác sĩ về các loại thuốc đang uống.
6. Nội soi dạ dày thực hiện ra sao ?
Nội soi được tiến hành ở phòng soi với ít nhất một bác sĩ và một điều dưỡng. Trước khi soi, bệnh nhân sẽ được xịt thuốc tê vào sâu trong miệng. Thuốc tê được dùng để làm bớt khó chịu khi đưa ống soi vào. Bệnh nhân soi ở tư thế nằm nghiêng bên trái.
Máy soi được đưa qua họng và vào thực quản. Lúc đầu bệnh nhân có cảm giác khó chịu, nghẹn thở và muốn ho hay sặc. Cảm giác này chỉ là thoáng qua và bệnh nhân sẽ trở lại bình thường nhanh chóng. Bệnh nhân nên cố gắng hít vào sâu và thở chậm ra để giảm bớt cảm giác buồn ói. Toàn bộ quá trình soi kéo dài khoảng 10 phút, nhanh nhất nếu được sự hợp tác tốt của bệnh nhân. Trong vài trường hợp, bác sĩ cần phải làm sinh thiết để lấy một mẫu mô nhỏ (#1mm) để thử. Việc sinh thiết không làm đau đớn và không gây cảm giác khó chịu nào.
7. Có thể làm giảm bớt sự khó chịu khi soi dạ dày không ?
Thực sự , soi dạ dày chỉ gây cảm giác khó chịu thoáng qua khi đưa máy soi qua vùng hầu họng. Có nhiều cách để giúp bệnh nhân có thể thấy thoải mái hơn :
-Soi dạ dày gây mê :
Ngày nay việc soi gây mê được chấp nhận rộng rãi ngay cả với soi dạ dày. Với thời gian gây mê ngắn 10-15 phút, thời gian tỉnh nhanh từ 3-5 phút sau khi soi, bệnh nhân hoàn toàn không cảm thấy đau . Thủ thuật gây mê tương đối an toàn nhưng vẫn cần có bác sĩ gây mê khám trước khi soi để đảm bảo không có tai biến xảy ra.
-Soi dạ dày bằng đường mũi : Điểm đặc biệt của ống soi mũi là có kích thước rất nhỏ , chỉ khoảng 1⁄2 so với máy soi thường nên cảm giác khó chịu cũng ít hơn rất nhiều. Bệnh nhân có thể được phun thuốc co mạch vào mũi để giảm kích thích tiết dịch ở xoang mũi.
-Nội soi viên nang có thể là phương pháp ít gây khó chịu nhất. Tuy nhiên, viên nang ít khi có chỉ định trong bệnh lý dạ dày và thực quản .
-Việc tìm hiểu thủ thuật cặn kẻ, biết trước các bước sẽ diễn ra giúp bệnh nhân cảm thấy an tâm và bớt lo lắng rất nhiều. Trong trường hợp bệnh nhân là trẻ em hay các cụ lớn tuổi, chúng tôi có thể cho phép người thân ở cùng để trấn an bệnh nhân.
8. Cần chú ý gì sau khi soi dạ dày ?
Bệnh nhân có thể nghi ngơi một thời gian ngắn trước khi ra về. Không được ăn uống trong vòng 1 giờ sau khi soi vì thuốc tê vẫn còn hiệu lực.
Bệnh nhân có thể ghi nhận một số vấn đề thường gặp sau soi dạ dày :
- Cảm giác đau họng ít.
- Bụng có cảm giác chướng hơi nhẹ.
Bác sĩ soi sẽ giải thích về các tổn thương ghi nhận và điều dưỡng sẽ hẹn ngày lấy kết quả sinh thiết nếu có. Cần lấy kết quả sinh thiết sớm vì nó rất quan trọng để có chẩn đoán chính xác.